Toàn cảnh cuộc họp

Báo cáo với Hội đồng, đại diện nhóm nghiên cứu cho biết: Với thị phần nhựa xây dựng chiếm 25% trong cơ cấu tiêu thụ nhựa của Việt Nam, việc sử dụng nhựa tái chế để sản xuất vật liệu xây dựng có tiềm năng rất lớn, mang lại nhiều lợi ích như giúp giảm lượng rác thải nhựa có hại cho môi trường, tiết kiệm chi phí trong quá trình sản xuất nguyên liệu nguyên sinh, hạn chế khai thác thêm tài nguyên hữu hạn để sản xuất vật liệu mới... Tuy nhiên, ở nước ta hiện nay, việc sử dụng nhựa tái chế làm vật liệu xây dựng chưa phổ biến, hệ thống tiêu chuẩn, quy chuẩn, hướng dẫn kỹ thuật trong lĩnh vực này chưa đầy đủ; còn thiếu cơ chế khuyến khích sử dụng sản phẩm vật liệu xây dựng từ nhựa tái chế, đặc biệt, tác động môi trường trong quá trình sử dụng các sản phẩm này chưa được đánh giá rõ ràng.

Nhằm đáp ứng yêu cầu thực tế, Bộ Xây dựng đã giao Viện Vật liệu Xây dựng thực hiện nhiệm vụ nêu trên, với các mục tiêu: xây dựng hướng dẫn kỹ thuật trong việc sử dụng vật liệu xây dựng từ nhựa tái chế nhằm phòng tránh tác động có hại cho sức khỏe con người và môi trường, đồng thời đảm bảo yêu cầu chất lượng đối với lĩnh vực áp dụng các sản phẩm; đề xuất danh mục xây dựng các tiêu chuẩn quốc gia phục vụ quản lý chất lượng sản phẩm nhựa tái chế ở Việt Nam.

Qua nghiên cứu, nhóm đề tài nhận thấy: có 7 loại nhựa có khả năng tái chế làm vật liệu xây dựng: PET tái chế, HDPE tái chế, LDPE tái chế, PP tái chế, PVC tái chế, PS tái chế và hỗn hợp nhựa tái chế. Đề xuất ứng dụng cụ thể: PET - cốt liệu bê tông, cốt liệu sợi tổng hợp, vữa xây, bê tông asphalt; PP - cốt liệu trong hỗn hợp bê tông asphalt; HDPE - ván sàn, thanh lam, tấm ốp, thanh cửa, bàn ghế nhựa; LDPE - sản xuất gạch lát, gạch vỉa hè, nền đường; PVC - ống thoát nước, cốt liệu bê tông, vật liệu composite, tấm lợp...Khi sử dụng các loại vật liệu xây dựng từ nhựa tái chế, có 3 yếu tố môi trường cần kiểm soát: hàm lượng thôi nhiễm các kim loại độc hại (chì, cadimi, thủy ngân, asen, selen, crom); hàm lượng chất bay hơi; hàm lượng formaldehyde phát tán. Do đó, xây dựng tiêu chuẩn quốc gia về kiểm soát chất lượng nhựa tái chế, chất lượng sản phẩm vật liệu xây dựng từ nhựa tái chế và tác động môi trường trong quá trình sử dụng là rất cần thiết. Sản phẩm mà nhóm nghiên cứu hoàn thành, ngoài báo cáo tổng kết nhiệm vụ còn có danh mục các tiêu chuẩn cần được xây dựng; hướng dẫn phân loại nhựa tái chế để ứng dụng làm vật liệu xây dựng và hướng dẫn kỹ thuật đánh giá chất lượng sản phẩm, đánh giá tác động môi trường của sản phẩm vật liệu xây dựng từ nhựa tái chế.

Các ý kiến phản biện của TS. Nguyễn Quang Hiệp - Phó Vụ trưởng Vụ Vật liệu Xây dựng (Bộ Xây dựng) và TS. Nguyễn Thu Huyền - Trưởng bộ môn Công nghệ Môi trường, Khoa Môi trường, Đại học Tài nguyên & Môi trường, ý kiến của các ủy viên Hội đồng đều nhất trí về sự cần thiết của nhiệm vụ, đồng thời  đánh giá cao nỗ lực của nhóm nghiên cứu để hoàn thành khối lượng công việc nghiên cứu rất lớn. Tuy nhiên, để nâng cao tính ứng dụng thực tiễn của các sản phẩm đề tài, Hội đồng góp ý nhóm nghiên cứu cần rà soát lại số liệu cho chính xác, chuẩn hóa các thuật ngữ; áp dụng hệ thống tiêu chuẩn quốc tế thống nhất (ưu tiên ISO) để tham chiếu, tránh dùng nhiều hệ thống tiêu chuẩn khác nhau của nhiều quốc gia; xác định cụ thể đối tượng sử dụng hướng dẫn kỹ thuật để biên soạn phù hợp...

Qua thảo luận, góp ý, Hội đồng tư vấn Bộ Xây dựng đã nhất trí nghiệm thu nhiệm vụ sự nghiệp môi trường do Viện Vật liệu Xây dựng chủ trì thực hiện, với kết quả xếp loại Khá.

Lệ Minh