Toàn cảnh cuộc họp

Tại cuộc họp, thay mặt nhóm nghiên cứu, ThS. Nguyễn Thị Lan Anh cho biết: nhằm ứng phó và giảm thiểu tác động của biến đổi khí hậu, Chính phủ Việt Nam đã ban hành nhiều chương trình, kế hoạch hành động ứng phó với BĐKH. Năm 2014, Bộ Xây dựng cũng đã ban hành Quyết định số 209/QĐ-BXD phê duyệt Kế hoạch hành động ứng phó với BĐKH của ngành Xây dựng, giai đoạn 2014 - 2020. Để thực hiện Kế hoạch hành động hiệu quả hơn, Bộ Xây dựng tiếp tục ban hành Quyết định số 811/QĐ-BXD ngày 18/8/2016 phê duyệt Kế hoạch hành động ứng phó với BĐKH của ngành Xây dựng, giai đoạn 2016 – 2020, thay thế Quyết định số 209/QĐ-BXD.

Trong bối cảnh hiện nay, với nhiều thông tin cập nhật về kịch bản BĐKH năm 2016 cũng như nhiều chương trình, kế hoạch ứng phó và giảm thiểu tác động của BĐKH được ban hành gần đây, việc rà soát, cập nhật, bổ sung, điều chỉnh Kế hoạch hành động ứng phó với BĐKH giai đoạn 2021 - 2030, tầm nhìn đến 2050 là đặc biệt cần thiết cho từng giai đoạn phát triển của ngành Xây dựng, tránh chồng chéo với các kế hoạch của ngành mới ban hành trong thời gian qua, đồng thời đảm bảo thực hiện tốt nhiệm vụ được Chính phủ giao.

Mục tiêu của Nhiệm vụ nhằm rà soát, đánh giá các nhiệm vụ đã được triển khai theo Kế hoạch hành động giai đoạn 2016 - 2020; xác định các thách thức và cơ hội phát triển của ngành Xây dựng trong trước những tác động của BĐKH; cập nhật Kế hoạch hành động của ngành cho các giai đoạn 2021 - 2030, tầm nhìn đến 2050; xây dựng các nhiệm vụ, lộ trình triển khai và nguồn lực để thực hiện Kế hoạch.

Để thực hiện Nhiệm vụ, nhóm nghiên cứu đã khảo sát thực địa tại các địa phương như Hà Nội, Tp. Hồ Chí Minh, Đà Nẵng và các tỉnh lân cận; gửi phiếu điều tra tới 63 Sở Xây dựng; rà soát, tổng hợp kết quả của các nhiệm vụ về biến đổi khí hậu đã thực hiện theo các quyết định Thủ tướng Chính phủ và Bộ Xây dựng đã ban hành; danh mục hóa các nhiệm vụ đã được phê duyệt tại các quyết định của ngành như Quyết định số 419/QĐ-BXD ngày 11/5/2017 ban hành Kế hoạch hành động ngành Xây dựng về tăng trưởng xanh đến năm 2020, định hướng đến năm 2030; Quyết định số 802/QĐ-BXD ngày 26/7/2017 ban hành Kế hoạch hành động giảm nhẹ phát thải khí nhà kính trong công nghiệp xi măng đến năm 2020, định hướng đến năm 2030.

Trong Nhiệm vụ, nhóm nghiên cứu đã đề xuất các nội dung điều chỉnh Kế hoạch hành động ứng phó với BĐKH ngành Xây dựng giai đoạn 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050 với nhiều quan điểm, nội dung cụ thể: quy hoạch xây dựng phát triển các vùng hải đảo, đô thị ven biển ứng phó với BĐKH, nước biển dâng; chú trọng quy hoạch và bảo vệ rừng, đặc biệt rừng ngập mặn tại những vùng bờ; tích hợp nội dung thích ứng BĐKH vào quy hoạch và chương trình, kế hoạch phát triển đô thị. Để ứng phó với hạn hán, xâm nhập mặn, nhóm nghiên cứu đề xuất chú trọng nâng cao khả năng tích trữ nước đầu nguồn và xây dựng các nhà máy nước liên vùng kết hợp tạo thêm các nguồn trữ nước tại chỗ; cải thiện hệ thống cấp nước và xây dựng cống ngăn mặn trên các kênh, chống xâm nhập mặn ngày càng lấn sau vào đất liền; bảo vệ và gia tăng các khu vực thoát nước tự nhiên, các vùng, khu vực thẩm thấu nước tự nhiên; nâng cấp, cải tạo các công trình thủy lợi, giao thông tại những vùng thấp trũng, ven bờ dễ bị ảnh hưởng bởi nước biển dâng, mưa bão. Đối với các công trình/ nhà ở, nhóm nghiên cứu đề xuất xây dựng cấu trúc cọc để nâng các tòa nhà và thiết kế vững chắc nền móng có thể chống chịu lũ lụt; thiết kế công trình theo hướng linh hoạt, cho phép thay đổi trong điều kiện BĐKH; thiết kế, đưa vào sử dụng các loại vật liệu xây dựng công nghệ mới, độ bền cao, thích nghi với nguy cơ nhiệt độ tăng, lũ quét và mưa bão lớn; phát triển vật liệu xây dựng thân thiện môi trường…

Tại cuộc họp, Hội đồng Tư vấn Bộ Xây dựng ghi nhận, đánh cao sự nghiêm túc, chuyên nghiệp của nhóm nghiên cứu trong quá trình thực hiện những nhiệm vụ được giao. Theo nhận xét của Hội đồng, nhóm nghiên cứu đã hoàn thành đầy đủ sản phẩm Nhiệm vụ theo đúng đề cương được duyệt. Báo cáo tổng kết và các sản phẩm được trình bày rõ ràng, logic, có cơ sở thực tiễn và cơ sở khoa học.

Bên cạnh những ưu điểm đã đạt được, các thành viên Hội đồng đã chỉ ra một số hạn chế, thiếu sót và đề nghị nhóm nghiên cứu tiếp thu, chỉnh sửa nhằm nâng cao chất lượng báo cáo tổng kết và các sản phẩm của Nhiệm vụ. Trong đó, lưu ý cập nhật những quy định pháp lý mới nhất liên quan đến ứng phó với BĐKH, nước biển dâng; làm rõ hơn những khó khăn trong quá trình thực hiện Kế hoạch hành động ứng phó với BĐKH của ngành Xây dựng, giai đoạn 2016 - 2020, để có phương án khắc phục trong giai đoạn sau; cần đưa ra thứ tự ưu tiên có chọn lọc các nhiệm vụ cần thực hiện trong giai đoạn 5 năm, 10 và tầm nhìn xa hơn.

Hội đồng Tư vấn Bộ Xây dựng nhất trí nghiệm thu Nhiệm vụ do nhóm nghiên cứu thuộc Viện Quy hoạch đô thị và nông thôn quốc gia thực hiện, với kết quả đạt loại Khá.